Wiskozymetr, lepkościomierz – przyrząd pomiarowy służący do pomiaru lepkości płynów (głównie cieczy).
Lepkościomierze kapilarne wyznaczają lepkość na podstawie czasu przepływu określonej ilości płynu przez odpowiednio skalibrowane rurki kapilarne pod działaniem znanej różnicy ciśnień. Na takiej zasadzie działają m.in. przyrządy służące do wyznaczania lepkości kinematycznej olejów: lepkościomierze Ubbelohdego, Ostwalda i Pinkiewicza.
W lepkościomierzach rotacyjnych (szeroko stosowanych w miernictwie przemysłowym) miarą lepkości jest wartość siły działającej między dwoma współosiowymi cylindrami: cylindrem zewnętrznym i obracającym się względem niego cylindrem wewnętrznym (badana ciecz wypełnia szczelinę między cylindrami).
W reowiskozymetrach (lepkościomierzach z opadającą kulką) miarą lepkości jest prędkość opadania kulki (o znanych wymiarach i gęstości) w badanym ośrodku pod wpływem stałej siły zewnętrznej (zwykle siły ciężkości), jak to ma miejsce np. w lepkościomierzu Höpplera. Lepkościomierze takie wykorzystują w sposób bezpośredni prawo Stokesa.
Stosowane są także lepkościomierze porównawcze służące do pomiarów lepkości względnej, tj. wyznaczania lepkości badanej substancji względem substancji wzorcowej o znanej lepkości, zwykle wody. Na takiej zasadzie działają m.in. lepkościomierze: Englera, Saybolta i Redwooda (środki smarne).
Do drugiej grupy przyrządów mierzących lepkość względną należy stosowany w poligrafii kubek wypływowy i lejek Marsha używany do pomiaru lepkości zawiesiny płuczkowej: wiertniczej i specjalnej. W obu przypadkach są to niewielkie naczynia o odpowiednim kształcie oraz znormalizowanym otworze umieszczonym w dnie. Po napełnieniu cieczą lepkość wyznacza się w ustalonej temperaturze przez zmierzenie czasu jaki jest potrzebny do tego, aby ciecz wylała się z naczynia.
Bibliografia
- Zbigniew Lawrowski: Tribologia. Tarcie, zużywanie i smarowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993.
Aparatura laboratoryjna |
---|
| Podstawowy sprzęt szklany |
- ampuła
- bagietka
- chłodnica
- eksykator
- głowica rektyfikacyjna
- kolumna rektyfikacyjna
- krówka
- korki
- kranik
- kuweta
- lejek
- linia próżniowa
- łącznik destylacyjny
- nasadka destylacyjna
- płytka agarowa
- próbówka
- falkon
- rozdzielacz
- reduktory
- retorta
- sublimator
- szalka Petriego
- szkiełko nakrywkowe
- szkiełko podstawowe
- szkiełko zegarowe
- szlify
- wkraplacz
- wymrażacz
- zlewka
- tryskawka
| | kolby |
Büchnera
destylacyjna
Erlenmayera
Fernbacha
Kiejdahla
okrągłodenna
miarowa |
| | Sprzęt porcelanowy |
lejek Büchnera
moździerz
parownica
tygiel | | Sprzęt metalowy |
eza
łapa
palniki: Bunsena, Mécera, Teclu
podnośnik
stojak
szpatułka
szczypce | | Pozostałe |
- aparat absorpcyjny
- aparat Deana-Starka
- aparat Derynga
- aparat Kippa
- aparat Parnasa-Wagnera
- aparat Soxhleta
- autoklaw
- czasza grzejna
- dygestorium
- eppendorfka
- inkubator
- komora laminarna
- komora rękawicowa
- łaźnia
- mieszadło magnetyczne
- mieszadło mechaniczne
- mikroskop
- naczynie Dewara
- oliwka
- parafilm
- pistolet do suszenia
- pompy próżniowe
- pompka wodna
- reaktory
- sączek
- ssawka
- stół
- wąż
- wirówka
- wstrząsarka
- wyparka
| | mikroskopy |
akustyczny
elektronowy
fluorescencyjny
holograficzny
metalograficzny
operacyjny
optyczny (świetlny)
polaryzacyjny
pomiarowy
porównawczy
sił atomowych
stereoskopowy
warsztatowy
skaningowy mikroskop tunelowy |
| | Sprzęt i aparatura pomiarowa |
Pomiar lepkości |
wiskozymetry : Englera, Höpplera, Ostwalda | | Pomiar gęstości |
- areometry: Ballinga, Baumé, Gay-Lussaca, Oechsle, Trallesa
- laktodensymetr
- piknometr
| | Pomiar masy |
fiksanal
naczynko wagowe
odważnik
waga | | Pomiar objętości |
aparat Hofmanna
biureta
cylinder miarowy
eudiometr
lej Imhoffa
szkło pomiarowe
strzykawka
pipeta | | Pomiary spektroskopowe |
cylinder Nesslera
kolorymetr
polarymetr
polarymetr półcieniowy
spektrofotometr | | Pomiar temperatury |
aparat Thielego
kalorymetr
termometry: alkoholowy, bimetalowy, cieczowy, gazowy, rtęciowy | | Inne |
cukromierz
manometr
pH-metr
sacharymetr |
|
|